Polscy szwoleżerowie na koszulkach patriotycznych Surge Polonia

31.08.2017 / czytano: 2324 razy

Jedną z najpiękniejszych kart polskiej historii stanowią dzieje jazdy polskiej. Od zawsze jazda, czy to husaria, czy szwoleżerowie, uważana była za elitę armii. Niejednokrotnie to właśnie jeźdźcy konni przechylali szalę zwycięstwa na polską stronę.

Szwoleżerowie, nazywani także lekkokonnymi to formacja wojskowa, która została wyodrębniona we Francji za panowania Ludwika XII Walezjusza. Za rok jej powstania uważany jest rok 1498.

REKLAMA

Bitwa pod Samosierrą

Jedną z najsłynniejszych bitew szwoleżerowie stoczyli broniąc wąwozu Samosierra. W bitwie tej wzięli udział szwoleżerowie ze sformułowanego w Warszawie w 1807 roku 1. Pułku Szwoleżerów Gwardii Francuskiej. Pułkiem dowodził pułkownik Wincenty Krasiński. Na wiosnę następnego roku pułk udał się do Paryża, skąd wyruszył do położonej przy granicy z Hiszpanią miejscowości Bajonne. Ostatnim punktem obrony w wojnie toczonej pomiędzy wojskami francuskimi a hiszpańsko-angielsko-portugalskimi była położona w masywie górskim Guadarrama przełęcz Samosierra. Miała ona ogromne znaczenie strategiczne. Nic więc dziwnego, że została bardzo silnie obsadzona przez wojska hiszpańskie pod dowództwem generała San Juana.

Na szczycie przełęczy obrońcy ustawili 10 armat, zbocza zostały obsadzone przez hiszpańskich gerylasów, na wąskiej drodze wiodącej na szczyt urządzone jeszcze dodatkowo 3 stanowiska artyleryjskie.
Francuzi chcąc zdobyć wąwóz, mieli do wyboru dwie możliwości: obejście całego pasma górskiego lub szturm na pozycje hiszpańskie w wąwozie. Wybrani rozwiązanie drugie.

U wylotu wąwozu 30 listopada 1808 roku stanął sam cesarz Napoleon, przy którego boku stał 3. Szwadron szwoleżerów. Polacy bardzo szybko ruszyli do szarży, stracili przy tym tylko jednego żołnierza.

Zdaniem towarzyszących cesarzowi oficerów szarża na wąwóz nie mogła zakończyć się sukcesem. Brawura Polaków zaskoczyła nie tylko Francuzów, ale przede wszystkim obrońców wąwozu. Obrońcy rzucili się do ucieczki – droga do stolicy Hiszpanii Madrytu została otwarta.

Szwoleżerowie 1. Pułku Szwoleżerów przed Napoleonem
(obraz Jana Władysława Chełmińskiego 1851 - 1925)

W bitwie pod Samosierrą szwoleżerami dowodzili: Jan Kozietulski, Jan Dziewanowski, Andrzej Niegolewski. Cała szarża Polaków trwała podobno zaledwie 8 minut. Andrzej Niegolewski odniósł ciężkie rany od hiszpańskich bagnetów. Cesarz Napoleon uhonorował go Legią Honorową.

Okres II Rzeczypospolitej

W tym okresie istniały: 3. Pułk Szwoleżerów Ziemi Mazowieckiej im. pułkownika J. Kozietulskiego, 1. Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i 2. Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich.

Pamięć o szwoleżerach

Bohaterskie wyczyny polskich szwoleżerów nie zostały zapomniane. Tradycje 3. Pułku Szwoleżerów Mazowieckich imienia pułkownika Jana Kozietulskiego, który przed wojną stacjonował w Suwałkach i walczył w kampanii wrześniowej kontynuował od roku 1995 do roku 2000 batalion zmechanizowany wchodzący w skład 4. Suwalskiej Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej. Tradycje pułku od 13 lat kontynuuje także Szwadron Honorowy 3. Pułku Szwoleżerów Mazowieckich.

Dziedzictwo tradycji tego pułku przejął w roku 2004
1. Batalion Zmechanizowany wchodzący w skład
15. Giżyckiej Brygady Zmotoryzowanej.

Jeszcze jednym akcentem, upamiętniającym formację jest koszulka szwoleżerowie firmy Surge Polonia, producenta odzieży patriotycznej.